سیستم Last Planner یک روش شناخته شده و مرسوم در مدیریت ساخت بوده که توسط تفکر ناب (Lean) ایجاد شده است. این سیستم، از 5 سطح عملیات که از مراحل زیر تشکیل شده اند، مرسوم است. این مراحل عبارتند از:
الف- Will
ب- Can
پ- Should
ج- Learn
د- Did
در این سیستم، ارکان اصلی پیشبرد یک پروژه در پایین ترین سطح عملیاتی سازمان مستقر هستند.
شکل 1. دو تفسیر اصلی از ساختار ناب
1. استفاده از سیستم Last Planner در پروژه
سه دلیل اصلی جهت پیشبرد یک پروژه با سیستم Last Planner عبارت است از:
الف- پایین ترین سطح عملیات، مناسبترین و پرقدرت ترین سطح جهت انجام کار و برنامه ریزی اجرایی فعالیت ها هستند.
ب- تجربیات و یادگیری به صورت تجمعی، از پایین ترین سطح عملیات تا مدیران ارشد گردآوری می شود و به اجرا در خواهد آمد.
ج- اخبار نامناسب در هنگام اجرای پروژه به سریعترین شکل به تصمیم گیرندگان پروژه از جمله مدیران و سیاست گذاران سازمان پروژه، جهت اقدام اجرایی انتقال پیدا میکند.
در راستای لزوم پیاده سازی سیستم Last Planner، آقای Shang و همکاران در سال 2014 به تجزیه و تحلیل استراتژیک پیشبرد پروژه با استفاده از سیستم مذکور توسط SWOT پرداخته اند [(1)]. با توجه به برخی شباهت های انبوه سازی در کشورهای ایران و چین و به دلیل لزوم انبوه سازی و روند رشد جمعیتی این دو کشور و برخی ساختار های مشابه سیاسی و اقتصادی، بررسی استراتژیک پیاده سازی سیستم های ناب از جمله Last Planner می تواند به لزوم بکارگیری سیستم های مذکور و رفع نقاط ضعف اجرا کمک شایانی نماید.
شکل 2. سیستم Last Planner
2. ارزیابی پیاده سازی Last Planner در پروژه ها
مطابق تجزیه و تحلیل صورت گرفته، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیاده سازی سیستم Last Planner در کشور چین به شرح ذیل می باشد:
الف- نقاط قوت:
- افزایش مهارت های برنامه ریزی مدیران پروژه.
- ایجاد نگرش سخت کوشی و تعهد در ارکان اجرایی پروژه.
ب- نقاط ضعف:
- توانمندی ضعیف در کارمندان واحد تجارت و حقوقی پروژه ها.
- عدم وجود آمادگی لازم مبنی بر تعهد دادن به کارفرما و مشتری.
- سرعت پایین در بروز رسانی اطلاعات برنامه ریزی.
- عدم تمایل به آشکارسازی مشکلات اساسی.
ج- فرصت ها:
- افزایش تمایل به مشورت و مشارکت در سطوح سازمان.
- جانمایی مناسب عناصر اصلی Last Planner جهت اجرا.
- تقویت رابطه طولانی مدت با پیمانکاران جزء.
- ایجاد نقش هدایت کننده و راهبر.
د- تهدیدها:
- ایجاد عدم اعتماد به سرکارگران خطوط عملیات.
- افزایش خصوصیات مطالبه گری در کارفرماها.
به صورت کلی Last Planner به عنوان یکی از سیستم های بهره وری در تولید ناب شناخته می شود که در صورت استفاده در صنعت ساخت بایستی با توجه به عناصر مختلف سازمان و ماتریس SWOT مختص هر سازمان، پیاده سازی گردد. این تکنیک می تواند با بکارگیری مناسب مهارت های نرم توسط مدیران ساخت، به همسوسازی هرچه بیشتر نیروهای انسانی و بکارگیری دانش و اطلاعات آن ها منجر گردیده، و باعث موفقیت پروژه گردد.
- جهت مطالعه بیشتر، فایلی جهت دانلود قرار داده شده است.
جایگاه مبانی ارائه شده در آموزش های موسسه ACEMI
در نقشه راه جامع موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور، دوره ای در سطح مهارت های سخت با عنوان اجرا و مدیریت پروژه به روش اصول ناب ارائه شده است که به صورت کامل و جامع روش پیاده سازی اصول ناب در پروژه های صنعت ساخت را ارائه میدهد. قابل ذکر است که پیشنیاز این دوره، دوره ای با عنوان فرآیند یکپارچه برنامه ریزی، زمانبندی، ارزیابی و کنترل پروژه است. کلیه آموزش ها در این موسسه به نحوی ارائه خواهند شد که به صورت اجرایی قابلیت پیاده سازی این ساختارها در پروژه ها وجود داشته باشد. به جهت مشاهده تاریخ و نحوه برگزاری تمامی دوره ها می توانید به بخش تقویم آموزشی مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور مراجعه نمایید.
[1] Shang, G. Pheng, L. 2014. The Last Planner System in China's construction industry - A SWOT analysis on implementation. International Journal of Project Management.