معرفی سیستم اجرا و تحویل پروژه به روش ناب (LPDS)

صنعت ساخت یکی از صنایعی است که اجرای پروژه های آن با مشکلات زیادی روبرو بوده و از این رو بسیاری از شرکت های فعال در این صنعت، با ورشکستگی و شکست مواجه هستند. این موضوع به علت وجود اتلافات زیاد رخ داده و باعث افزایش هزینه ها و کاهش سود میشود. موضوعی که شاید بتوان تا حد زیادی از رخ دادن آنها جلوگیری نمود. در ادامه و برای درک بهتر این موضوع، به ارائه برخی از آمار های بدست آمده در این صنعت جلب میپردازیم:
- 37 درصد از مصالح استفاده شده در صنعت ساخت، تبدیل به اتلافات می شوند
- 10 درصد از بودجه پروژه ها صرف دوباره کاری می شود
- 13 درصد از تولید ناخالص داخلی دنیا در صنعت ساخت هزینه می شود
- 30 درصد از کل تولیدات مواد اولیه در دنیا در صنعت ساخت مصرف می شود
- افزایش هزینه های سالانه صنعت ساخت در دنیا به میزان بیش از 14 هزار میلیارد دلار تا سال 2025

با توجه به آمار فوق، میتوان نتیجه گرفت که صنعت ساخت صنعتی با اتلافات بالا، بهره وری پایین و هزینه فراوان بوده و همچنین یکی از صنایع پر مصرف در جهان شناخته میشود. حال با توجه به مشکلاتی که امروزه در این صنعت مشاهده میشود، باید در مدیریت پروژه های این صنعت تغییراتی ایجاد نمود. یکی از روش های جایگزین با روش مدیریت پروژه سنتی، مدیریت پروژه با روش اصول ناب (Lean) بوده که تا حد زیادی میتواند باعث برطرف شدن این مشکلات گردد. مدیریت پروژه با اصول ناب (Lean Project Management) و مدیریت پروژه های سنتی تفاوت های زیادی، بخصوص در بخش تعیین اهداف پروژه، طراحی فرآیند اجرا و ارتباط بین مراحل و طرفین درگیر پروژه (همانند کارفرما، پیمانکار، طراح و غیره) دارد.

1. روش اجرا و تحویل پروژه ناب (LPDS):
مدت زیادی است که در پروژه های صنعت ساخت به درک مناسبی از فاز های مختلف پروژه رسیده ایم. برای مثال، فاز قبل از طراحی، طراحی، مناقصه و تدارکات، ساخت و اجرا و فاز پس از ساخت و بهره برداری به عنوان فازهای اصلی و شناخته شده پروژه های صنعت ساخت معرفی میگردند. اما باید توجه داشت که یکی از تفاوت های کلیدی میان روشهای اجرا و تحویل پروژه های سنتی (Project Delivery Systems) و روش اجرا و تحویل پروژه ناب (LPDS)، به تعریف فازهای پروژه برمیگردد. در سیستم معرفی شده برای تحویل پروژه ناب (Lean Project Delivery System)، رابطه بین فاز ها و شرکت کنندگان در هر مرحله مربوطه مشخص می شود. سیستم تحویل پروژه ناب (Lean Project Delivery System) در سال 2000 میلادی از تحقیقات نظری و عملی پدید آمد و همچنان در بسیاری از نقاط جهان در حال توسعه است. در سال های اخیر، تحقیقات بر روی تعریف و طراحی پروژه ها از طریق این سیستم متمرکز شده است. یکی از نکات حائز اهمیت در مدیریت پروژه های ناب (Lean)، گفتگو و ارتباط و مذاکره بین ذینفعان مختلف در پروژه بوده که باعث بهبود فرآیند های تصمیم گیری در پروژه می شود. شکل 1 مجموعه ای از مراحل در همپوشانی مثلث ها را نشان میدهد که البته جزئیات فراوانی دارد. هریک از مراحل عبارتند از:
- تعریف پروژه (Project Definition)
- طراحی ناب (Lean Design)
- تامین و تدارکات ناب (Lean Supply)
- مونتاژ و اجرای ناب (Lean Assembly)
- استفاده و بهره برداری ناب (Lean Use)
هر یک از مراحل فوق، و عناصر آن ها ممکن است بر دیگری تاثیر گذاشته و به همین دلیل گفتگو و ارتباطات بین هر کدام از فرآیندها نیاز به استفاده از تکنیکهای همکاری (Collaboration) دارد.

شکل 1. روش اجرا و تحویل پروژه ناب (LPDS)

2. اصول توسعه پروژه ناب (Lean Project):
به جهت توسعه در پروژه های ناب، باید به یک اصول پایبند بود تا بتوان به مرور پروژه های ناب را توسعه بخشید. برخی از این اصول عبارتند از:
- مشخص نمودن ارزش هر پروژه (Project Value) بر اساس ارزش مشتری (Customer Value)
- طراحی جریان ارزش (Value Stream) برای هر پروژه
- طراحی و اجرای بدون وقفه (Flow) در هر پروژه
- حذف اتلافات غیرضروری (Wastes)
- ایجاد فرآیند بهبود مستمر (Continuous Improvement)

- جهت مطالعه بیشتر، در انتهای مقاله، فایلی جهت دانلود قرار داده شده است.

برای شناخت تفاوتهای روش سنتی مدیریت پروژه و روش LPDS نیز میتوانید مقاله ای که در این مورد نوشته شده است را مطالعه نمایید. 

جایگاه مبانی ارائه شده در آموزش های موسسه ACEMI:
در نقشه راه جامع موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور، دوره ای در سطح مهارت های سخت با عنوان اجرا و مدیریت پروژه به روش اصول ناب ارائه شده است که به صورت کامل و جامع روش پیاده سازی اصول ناب در پروژه های صنعت ساخت را ارائه میدهد. قابل ذکر است که پیشنیاز این دوره، دوره ای با عنوان فرآیند یکپارچه برنامه ریزی، زمانبندی، ارزیابی و کنترل پروژه است. کلیه آموزش ها در این موسسه به نحوی ارائه خواهند شد که به صورت اجرایی قابلیت پیاده سازی این ساختارها در پروژه ها وجود داشته باشد. به جهت مشاهده تاریخ و نحوه برگزاری تمامی دوره ها می توانید به بخش تقویم آموزشی مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور مراجعه نمایید.