دستورالعمل آنالیز تاخیرات ارائه شده از سوی AACE با نام AACE-29R-03

امروزه نظامی برای آنالیز تاخیرات (تدوین لایحه تاخیرات از منظر زمانی) به نام Forensic Schedule Analysis ایجاد گردیده که به بررسی و مطالعه رویدادها برای ارزیابی تاخیرات میپردازد. در واقع این دیسیپلین یک فیلد تخصصی برای آنالیز تاخیرات است که نیاز به متخصصانی دارد که بر این تکنیک ها مسلط بوده و بتوانند تشخیص دهند در شرایط مختلف کدام روش آنالیز تاخیرات میتواند نتایج بهتری را در اختیار آنها قرار دهد. از این رو، در سال 2011 انجمن AACE International اقدام به ارائه دستورالعمل اجرایی به نام Forensic Schedule Analysis نمود تا در آن اصول و راهنماهای کلی مربوط به آنالیز تاخیرات را تدوین نماید [1]. در واقع، Forensic Schedule Analysis به مطالعه و بررسی رویدادها با استفاده از روش مسیر بحرانی یا سایر روش های محاسبه زمان بندی شناخته شده، اشاره دارد. چنین تحلیل هایی ممکن است به طور بالقوه در یک روند قانونی مورد استفاده قرار گیرند. به طور کلی برای تعیین علت و میزان تاخیرات و حل و فصل ادعاهای تاخیر باید طبق یک فرآیند اصولی صورت گیرد.

آنالیز تاخیرات برنامه زمانی مانند بسیاری از زمینه های فنی دیگر، هم یک علم و هم یک هنر است. آنالیز تاخیرات به قضاوت حرفه ای و نظر متخصص متکی بوده و معمولاً به تصمیمات ذهنی زیادی نیاز دارد. یکی از مهمترین این تصمیمات آن است که باید از چه روشی برای اندازه گیری یا کمی کردن تاخیرات و شناسایی فعالیت های تأثیرگذار به منظور تمرکز بر دلایل بروز تاخیر استفاده شود. اعمال روش انتخابی نیز بسیار حائز اهمیت بوده که نیازمند دانش و تجربه کافی فرد متخصص است. انتخاب این روشها نیز میتواند بسته به پارامترهای فراوانی متفاوت باشد. در دستورالعمل ارائه شده AACE-29R-03، روش های آنالیز تاخیرات برنامه زمانی به شکل متنوعی پوشش داده شده است (روشهایی که باید برای تدوین لایحه تاخیرات مورد توجه جدی قرار گیرد). همچنین این دستورالعمل روش های دیگر را حذف و یا تایید ننموده، ولی احتیاط ها و ملاحظاتی را برای استفاده ارائه می دهد. دستورالعملی که بهترین شیوه ها و اجرای فعلی را برای هر روش ذکر می کند و شاید بتوان گفت به لحاظ فنی از اغلب دستورالعملهای ارائه شده در آنالیز تاخیرات به صورت گذشته نگر پیشتاز است. 

شکل 1. نامگذاری های متناظر روشهای تحلیل تاخیرات در دستورالعمل AACE-29R-03

در این دستورالعمل یک طبقه بندی ارائه شده است که کلیه روش های مختلف تحلیل تاخیرات برنامه زمانی را پوشش میدهد. این طبقه بندی، یک سیستم سلسله مراتبی از روش های شناخته شده و تکنیک های آنالیز تاخیرات قانونی برنامه زمانی ارائه داد که برای تجزیه و تحلیل اثرات تاخیرات و اختلالات بر کل مسیر بحرانی استفاده میشود. باید توجه داشت که در این طبقه بندی، تنها روش ها ارائه شده و ارزیابی ابزار های آنالیز تاخیرات مورد توجه قرار نگرفته است.

شکل 2. Taxonomy آنالیز تاخیرات در حالت Forensic با توجه به دو ساختار مشاهداتی (Observational) و مدلسازی شده (Modeled)

همانطور که در شکل 2 مشاهده میکنید، طبقه بندی سلسله مراتبی مورد نظر از پنچ لایه تشکیل شده است. در ادامه به معرفی این لایه ها خواهیم پرداخت:

1- تنظیم زمان

- آینده نگر (Prospective)
- گذشته نگر (Retrospective)

2- روش های پایه ای

- مشاهداتی (Observational)
- مدلسازی شده (Modeled)

3- روش های خاص (Specific Methods)

الف- روش های مشاهداتی (Observational Methods):
- مشاهده منطق استاتیک (Static Logic Observation)
- مشاهده منطق پویا (Dynamic Logic Observation)
ب- روش های مدل سازی شده (Modeled Methods):
- مدل سازی افزودنی (Additive Modeling)
- مدل سازی کاهشی (Subtractive Modeling)

4- پیاده سازی پایه ای (Basic Implementation)

- حالت سرجمع یا حالت دوره ای (Gross Mode or Periodic Mode)
- همزمان / همانطور که هست یا همزمان / تقسیم (Contemporaneous / As-Is or Contemporaneous / Split)
- اصلاح شده یا بازسازی شده است (Modified or Recreated)
- تک پایه، شبیه سازی یا چند پایه، شبیه سازی (Single Base, Simulation or Multi-Base, Simulation)

5- پیاده سازی خاص

- دوره های ثابت در مقابل دوره های متغیر / دوره های گروه بندی شده (Fixed Periods vs. Variable Periods / Grouped Periods)
- کلی (درج یا استخراج) در مقابل گام به گام (درج یا استخراج) (Global (Insertion or Extraction) vs. Stepped (Insertion or Extraction))

توجه مهم: انتخاب کلمات برای روش‌ها نیاز به بررسی و حضور زبان‌شناسان داشته که در این مقاله صرفا برای انتقال محتوا انتخاب شده‌اند. 

---

جایگاه مبانی ارائه شده در آموزش های موسسه ACEMI

در نقشه راه جامع موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور، در سطح مهارت های سخت دوره ای با عنوان (فرآیند جامع آنالیز تاخیرات در پروژه) به صورت جامع ارائه شده است. باید توجه داشت که دوره های "برنامه ریزی، زمانبندی، ارزیابی و کنترل پروژه" و "مدیریت یکپارچه مدیریت مالی، حسابداری و هزینه" و "فرآیند جامع مدیریت اسناد و مدارک" پیشنیازهای این دوره می باشند. همچنین به جهت آشنایی با سایر دوره ها و تاریخ برگزاری آن ها می توانید به بخش تقویم آموزشی موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور مراجعه نمایید.