در نوشته‌های قبلی ابتدا اهمیت داشتن مدارک مدیریت پروژه را ارزیابی نمودیم (داشتن مدارک بین‌المللی مدیریت پروژه چه مزایایی دارد؟) و سپس این مدارک را با هم قیاس کردیم (کدام مدرک مدیریت پروژه از همه بهتر است؟). در سالیان اخیر، یکی از تبلیغات رایج دربارهٔ این مدارک مدیریت پروژه، کمکی است که داشتن این مدارک (مدارک PMP و Prince2 و PSM و...) در مهاجرت به خارج از کشور می‌نمایند. برای پاسخ به این ادعاء، ابتدا باید سه دسته اصلی برای مهاجرت را بشناسیم:
1. مهاجرت از طریق ویزای دانشجویی
2. مهاجرت از طریق ویزای اقامت
3. مهاجرت از طریق ویزای کار
حال به بررسی هر کدام این دسته‌ها پرداخته و اهمیت داشتن مدارکی چون PMP و Prince2 و... را در هر دسته بررسی خواهیم کرد.
1. مهاجرت از طریق ویزای دانشجویی
یکی از راه‌های مهاجرت، درخواست ویزای دانشجویی است؛ عموماً دانشجویان پس از فراغت از تحصیل در کشور مقصد، به دنبال یافتن شغل و اخذ ویزای اقامت هستند. اما تقاضا برای این نوع ویزا در شرایطی مقدور است که شما ابتدا از دانشگاهی در کشور مقصد پذیرش گرفته باشید.
با وجود تفاوت‌هایی که دانشگاه‌ها در بررسی پذیرش دارند، اما مدارک مدیریت پروژه‌ای چون PMP و Prince2 و Scrum و... در هیچ‌کدام از این دانشگاه‌ها به‌عنوان الزامات و مدارک پذیرش دانشجویی مطرح نیست. به طور مثال، همانطور که در شکل ۱ می‌بینید، در چک‌لیست‌های اپلای برای ویزای دانشجویی که برای دانشگاه Illinois Tech آمریکا است، این مدارک مدیریت پروژه به هیچ عنوان اشاره نشده است (سایت دانشگاه). این در حالیست که مدارک آکادمیک یا دانشگاهی (چک‌لیست 2)، نمرات دانشگاهی (چک‌لیست 6) و موارد دیگری چون نمرهٔ زبان و توصیه‌نامه اهمیت دارند. در بخش رزومه نیز عموماً اساتید دانشگاهی توجه زیادی به این مدارک نمی‌نمایند و مقالات، نمرات، توصیه‌نامه‌ها و تخصص‌ها و مهارت‌های دانشی و نرم‌افزاری شما برای آن‌ها اهمیت بیشتری دارد (این موضوع نیز بر اساس تجربه نگارنده که فارغ التحصیل دانشگاه IIT آمریکا است قابل استناد است).
شکل 1. شرایط و چک‌لیست‌های پذیرش از دانشگاه IIT آمریکا
پس تا اینجای کار متوجه شدیم، مدارک مدیریت پروژه‌ای چون PMP و Prince2 و Scrum و... کمترین تاثیر را برای اخذ پذیرش دانشجویی دارند و به هیچ عنوان جایگاه مدارک دانشگاهی را نخواهند داشت.
2. مهاجرت از طریق ویزای اقامت (امتیاز مهاجرت)
دو کشوری که به صورت عمده از طریق امتیازبندی اجازهٔ مهاجرت می‌دهند، استرالیا و کانادا هستند. به طور مثال، برای اینکه شرایط مهاجرت به استرالیا را از طریق ویزای 189، ویزای 190 و یا ویزای 489 داشته باشید، باید در سیستم امتیازبندی استرالیا حداقل ۶۵ امتیاز را اخذ نمایید. اما واقعاً چه معیارهایی برای اخذ امتیاز در این امتیازبندی مطرح است؟ بر اساس امتیاز بندی سال 2019، موارد زیر به عنوان شاخص‌های امتیازبندی لحاظ می‌گردند (مطالعه):
1. سن
2. زبان انگلیسی
3. مدرک تحصیلی
4. سابقهٔ کار خارج از استرالیا
5. مدرک مترجم ناتی (NAATI)
6. امتیاز همسر
7. اسپانسر ایالتی مخصوص ویزای 190 استرالیا
8. اسپانسر فامیل یا ایالتی برای ویزای 491 استرالیا
همانطور که در بالا دیدید، مدارک مدیریت پروژه باز هم در این امتیازبندی هیچ جایگاهی ندارند و ادعای تبلیغاتی مطرح شده، درست نیست. شرایط کانادا نیز تقریباً مشابه است و تفاوت زیادی ندارد.
3. مهاجرت از طریق ویزای کار
برای اخذ ویزای کار نیز شرایط خاصی وجود دارد. به‌عنوان مثال، برای دریافت ویزای کار از طریق سیستم Skilled worker کانادا باید وضعیت سنی، تحصیلی، سابقهٔ کار، پیشنهاد کاری، نمرهٔ زبان و وضعیت انطباق‌پذیری شما مناسب باشد. یعنی به طور کلی سنی کمتر از 40، مدرک زبان آیلتس با نمره‌ای بیش از 6.5، سابقهٔ کاری بیش از یک‌سال و البته پیشنهاد شغلی داشته باشید (سایت اداره مهاجرت کانادا). پس تا اینجای کار مدارک مدیریت پروژه‌ای چون PMP و Prince2 و Scrum و P3.Express و... هیچ کمکی به این ویزا نخواهند کرد.
اما تنها جای قابل تامل، در زمان دریافت پیشنهاد کار است. می‌توان گفت این مدارک در بخش اول شاید بتوانند نظر سازمان‌ها و شرکت‌های بین‌المللی را جلب نمایند. اما در اینجا باید به 2 نکته مهم توجه کنید:
1. مدرک حرفه‌ای باید مرتبط با صنعت مورد فعالیت شما باشد. به طور مثال، اگر در صنعت ساخت فعالیت می‌کنید، مدارکی مانند PMP و Scrum کمترین اثر و مدارکی مانند تخصصی برنامه‌ریزی (PSP) و مدیر ساخت تاییدشده (CCM) و ... که از سوی انجمن‌های تخصصی صنعت ساخت صادر می‌شوند بیشترین اثر را دارند.
2. اما در نهایت، این تخصص شما است که ارزیابی خواهد شد و مصاحبه‌های تخصصی در پیش خواهید داشت. در واقع، ابتدا این شرکت‌ها سابقهٔ کار، تخصص، وضعیت سنی، پایهٔ زبانی و مدارک دانشگاهی شما را بررسی می‌کنند و سپس به سراغ موارد دیگر رزومه‌تان خواهند رفت. در این بخش نیز داشتن این مدارک مدیریت پروژه‌ای چون PMP و Prince2 و Scrum و... اهمیت ناچیزی دارد و قطعاً در قیاس با نمرات زبان، مدارک دانشگاهی، سابقهٔ کار، تخصص و مدارم حرفه‌ای صنعت ساخت، کمتر به چشم می‌آید. البته اخذ این ویزا از داخل کشور و بر اساس وضعیت فعلی نیز کار دشواری است.
بررای بررسی احتمال اخذ پیشنهاد شغلی در خارج از کشور با کمک مدارک مدیریت پروژه، می‌توان این موضوع را به 2 حوزه از داخل ایران و خارج از ایران تقسیم‌بندی نمود. در ویدئوی زیر به بررسی احتمال اخذ Job Offer با داشتن مدارک مدیریت پروژه پرداخته‌ایم و پیشنهاد می‌کنیم حتما این ویدئو را مشاهده کنید.
4. نتیجه‌گیری برای مهاجرت به خارج از کشور
اگرچه بحث گواهینامهها و تاییدصلاحیت‌ها توسط انجمن‌ها و نهادهای مختلف روزبه‌روز در حال افزایش است، اما این مدارک بیشترین اثربخشی را زمانی در رزومه شما دارند که مختص صنعت مرتبط با فعالیت شما باشند، اگر در صنعت ساخت فعالیت می‌کنید باید بدانید که بسترهای مدیریت پروژه‌های این صنعت بر ساختارهای قراردادی و حقوقی چیدمان شده و مدارک عمومی مدیریت پروژه کمترین اثر را در بهبود رزومه فعالان صنعت ساخت دارند. در نهایت، این مدارک نیستند که معیار اصلی برای مهاجرت تلقی می‌شوند. پیشنهاد می‌کنیم برای جمع‌بندی موضوع و آگاهی بیشتر از نقش مدارک مدیریت پروژه در مهاجرت، ویدئویی که در ادامه درج شده است را مشاهده نمایید.
