هوش مصنوعی در مدیریت ساخت

صنعت ساخت صنعتی سنتی بوده که نسبت به سایر صنایع از بهره‌وری پایین‌تر و اتلافات بیشتر برخوردار است. البته چندین دهه است که استفاده از تکنولوژی برای بهبود بهره‌وری و کاهش اتلافات در صنعت ساخت مورد توجه زیادی قرار گرفته تا با کمک متودلوژی‌های مختلفی چون ساخت ناب (Lean Construction)، مدل‌سازی اطلاعات ساخت (BIM) و هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) به سوی بهره‌وری بالاتر و کاهش اتلافات حرکت نماییم. با وجود اینکه صنعت ساخت، کمی از دیجیتالیزه‌شدن عقب مانده، شاهد رشد قابل توجه در استفاده از هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) توسط شرکت‌های ساخت در سال‌های اخیر هستیم. موضوعی که می‌تواند به صنعتی شدن پروژه‌های صنعت ساخت کمک زیادی نماید. 

اما
1. هوش مصنوعی چیست؟
2. هوش مصنوعی چگونه صنعت ساخت را متحول خواهد کرد؟
3. چگونه می‌توانیم از هوش مصنوعی در مدیریت ساخت استفاده نماییم؟
4. آینده هوش مصنوعی در صنعت ساخت چگونه خواهد بود؟

برای پاسخ این سوالات به خواندن ادامه دهید!

1. هوش مصنوعی چیست؟

قبل از اینکه به ارزش و کاربرد هوش مصنوعی در صنعت ساخت بپردازیم، نیاز داریم تا آن را به طور شفاف معنی کنیم. هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) یک اصطلاح برای توصیف ماشینی است که می‌تواند عملکردهای شناختی یک انسان، مانند حل مسئله، تصمیم‌گیری، شناسایی الگوها و توانایی یادگیری را تقلید کند.
وقتی صحبت از یادگیری ماشینی (Machine Learning) به میان می‌آید، منظور حوزه‌ای از هوش مصنوعی است که تکنیک‌های آماری را به کار می‌گیرد تا به سیستم‌های رایانه‌ای توانایی یادگیری از دیتاها را بدون کدنویسی بدهد.
بر اساس تعریف IBM، یادگیری ماشینی (Machine Learning) شاخه‌ای از هوش مصنوعی است که با استفاده از دیتاها و یافتن الگوریتم‌ها، در پی این است توانایی یادگیری انسان را تقلید کند و به تدریج دقت و قدرت آن را بهبود ببخشد.
این روزها میان بسیاری از متخصصان از حوزه‌های مختلف، نه فقط صنعت ساخت، یک ترس همگانی وجود دارد که ماشین‌ها از انسان‌ها هوشمندتر و جایگزین آن‌ها شوند. اما دانشمندان می‌گویند که جای نگرانی وجود ندارد، زیرا هوشمندی نوع بشر، غیر قابل تقلید است! به گفته آقای Eleni Vasilak، استاد علوم اعصاب محاسباتی:

"در نهایت، صرفا با این دلیل که هوش مصنوعی، توانایی یادگیری داشته باشد، نمی‌توان نتیجه گرفت که می‌تواند تمامی ابعاد هوشمندی انسان را فرا بگیرد و هوشمندتر شود."

2. هوش مصنوعی چگونه صنعت ساخت را متحول می‌کند؟

هوش مصنوعی به لطف قابلیت‌های آتی خود می‌تواند تغییرات زیادی درصنعت ساخت ایجاد کند، اما به شرطی که این فناوری‌ها سودمندانه مورد استفاده قرار بگیرند. به گفته آقای Eleni Vasilak، استاد علوم اعصاب محاسباتی:

"یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی ابزار هستند و می‌توانند به روش درست یا نادرست مورد استفاده قرار گیرند. دقیقا مانند هر چیز دیگری. ما باید نگران درست بودن روش به‌کارگیری آن‌ها باشیم، نه خود ابزارها!"

با وجود اینکه استفاده از تکنولوژی‌های جدید و تغییر فرآیندها در ابتدا دشوار به نظر می‌رسد، اما اگر می‌خواهید در صنعت باقی بمانید، راهی جز این ندارید! شکی نیست که استفاده از هوش مصنوعی در صنعت ساخت، به شرکت‌ها و کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که کارآمدتر باشند. مهم‌تر از همه این‌که کیفیت پروژه‌ها در کنار ایمنی آن‌ها افزایش می‌یابد و آنها را کارآمدتر و ایمن‌تر می‌کند.
به‌کارگیری هوش مصنوعی در صنعت ساخت، می‌تواند پایان مشکلات ایمنی، تاخیرات پروژه، مازاد هزینه و نرخ کم سود آن‌ها باشد. هرچه سریع‌تر فرآیندهای اجرایی خود را مدرن نمایید، زودتر از حل سریع مشکلات و دستیابی به یک کسب‌وکار موفق لذت خواهید برد.

3. چگونه می‌توانیم از هوش مصنوعی در مدیریت ساخت استفاده کنیم؟

حجم داده‌ها و اطلاعاتی که در طول چرخه حیات پروژه از فرآیند طراحی، مدل‌سازی، ساخت و تعمیرات تولید می‌شود، بسیار زیاد است. متاسفانه اکثر متخصصان صنعت ساخت نمی‌دانند که از داده‌ها و اطلاعات به دست‌آمده از پروژه‌هایی که انجام داده‌اند، چگونه استفاده کنند. به همین دلیل حجم زیادی از اطلاعاتی که می‌تواند برای بهبود فرآیند پروژه‌ها مورد استفاده قرار گیرد، از بین می رود.
با داده‌های جمع‌آوری شده از مدل‌ها و شبیه‌سازی‌ها، نه تنها می‌توان فرآیندهای طراحی را تغییر داد، بلکه می‌توان در پروژه‌های جدید نوآوری ایجاد کرد. علاوه بر این، با دیدگاه تازه‌ای که هوش مصنوعی ارائه می‌دهد، می‌توانیم از جدیدترین داده‌های به‌دست‌آمده از مدل‌سازی قبلی و هم از پروژه هایی که در گذشته تکمیل شده‌اند، بهره ببریم.
بهبود و تقویت تحلیل داده‌ها با هوش مصنوعی، نیازمند اتوماتیک کردن فرآیندهای مدیریتی است. هوش مصنوعی با اتکا به قابلیت یادگیری ماشینی، می‌تواند فرآیندهای ارائه گزارش و اقدامات مورد نیاز پس از آن را تغییر دهد و بهبود ببخشد.

4. آینده هوش مصنوعی در صنعت ساخت چگونه خواهد بود؟

همگی آگاهیم که صنعت ساخت، به نسبت سایر صنایع و خدمات ارائه‌شده در دنیا، کمتر دیجیتال شده و در معرفی و استفاده از تکنولوژی‌های جدید، کندتر پیش می رود. در حالی‌که سایر صنایع، از کمک‌های هوش مصنوعی در بهبود کارایی و عملکرد استقبال کرده‌اند، صنعت ساخت با سرعت آهسته‌ای این مسیر را پیش می‌رود.
شرکت تحقیقاتی McKinsey، گزارش داده که استفاده از هوش مصنوعی در صنعت ساخت کم خواهد بود، اما مطمئنا تغییراتی در راه است.
صنعت ساخت بیش از این نمی‌تواند عقب بایستد. اگر صنعت ساخت، بخواهد هم چنان در رقابت با سایر صنایع باقی بماند، باید از تکنولوژی هوش مصنوعی و روش‌های آن استفاده کند. این تنها راه رقابت با رقیبان آینده این صنعت است.

در مقالات بعدی به بررسی جایگاه هوش مصنوعی در محدوده‌های تخصصی مدیریت ساخت به شکل گسترده خواهیم پرداخت.