اولین راهنمای مؤسسه مدیریت پروژه آمریکا (PMI) در سال 1996 بهصورت رسمی چاپ و منتشر شد. راهنمایی که به دلیل عمومی بودن باعث گردید این مؤسسه در سال 2002 شروع به نشر الحاقیههایی کاربردی در صنایع مختلف نماید که نتیجه این تصمیم انتشار الحاقیه صنعت ساخت در سال 2003 بود. اما احتمالاً این سؤال در ذهن مخاطب شکل میگیرد که الحاقیه ساخت مؤسسه مدیریت پروژه که با تاخیر زیادی نسبت به سایر استانداردهای مدیریت ساخت که توسط انجمنهای دیگر ارائه گردیده است، تا چه حد میتواند برای صنعت ساخت مفید واقع شود.
1. نگاهی بر ساختار الحاقیه ساخت مؤسسه PMI
ساختار اصلی الحاقیه PMI که برای مدیریت پروژههای صنعت ساخت ارائه شده است، تشابه زیادی با راهنمای اصلی PMBOK که در سال 2016 منتشر شده دارد و PMI سعی نموده تا ساختار اصلی را حفظ نماید. در این الحاقیه اشاره شده است که به دلیل تفاوت ذاتی صنعت ساخت، این نیاز وجود دارد که محدودههای دانشی نسخه اصلی تطابق بیشتری با این صنعت پیدا نماید. حتی این موضوع در الحاقیه ساخت اشاره شده است که متخصصان صنعت ساخت باید نسخه اصلی را در کنار الحاقیه ساخت بهکار گرفته و تکیه صرف به نسخه اصلی PMBOK نمیتواند کارایی لازم را در صنعت ساخت ایجاد نماید.
این الحاقیه مشتمل بر 15 فصل بوده که فصل 14 آن به مواردی پرداخته که از جمله فصول متفاوت نسبت به راهنمای اصلی است، این موارد عبارتاند از:
الف- مدیریت بهداشت
ب- مدیریت ایمنی و امنیت
ج- مدیریت محیطزیست
که به بیان کلیات پرداخته و میتواند صرفا یک کلیگویی از مبانی مهم تلقی گردد.
شکل 1. مدیریت ایمنی یکی از محدودههای دانشی مورد نیاز مدیرساخت.
ساختار فصل 15 این الحاقیه نیز در خصوص مدیریت مالی و تامین مالی پروژهها بوده که بهصورت بسیار کلی در خصوص این روشها صحبت مینماید. ساختاری که باید بر اساس فازهای چرخه حیات پروژه ارائه گردد.
فصل 2 الحاقیه ساخت نیز به بررسی شرایط محیطی و چرخه حیات پروژههای ساخت پرداخته است که برخی از روشهای اجرا و تحویل پروژه اشاره شده در این بخش به صورت درستی دستهبندی نگردیده و تفاوت ادبیات فاحشی با استاندارد مدیریت ساخت ارائه شده از سوی انجمن مدیریت ساخت آمریکا (CMAA) دارد.
همچنین این الحاقیه منتشر شده توسط PMI شامل 4 پیوست است که در پیوست اول تغییرات ویرایش جدید نسبت به ویرایشهای گذشته تشریح شده که از 2 منظر ساختاری و تکنیکی بیان گردیده است.
به لحاظ ساختاری این الحاقیه بهجای استفاده از توضیحات مشابه نسبت به استاندارد PMBOK، از عبارت "استاندارد PMBOK مشاهده شود" استفاده نموده است که انتشار حدوداً 4 سال یکبار استاندارد و همچنین تفاوت زمانی در انتشار الحاقیه میتواند یک نقطهضعف برای این الحاقیه باشد، زیرا مخاطب نمیتواند متوجه منظور دقیق نگارنده گردد. این در حالی است که نسخه هفتم PMBOK تغییرات بنیادی داشته ولی الحاقیه دستخوش تغییر نگردیده است.
موضوعی دیگر که باعث انتقاد متخصصین صنعت ساخت شده است، به لحاظ فنی این الحاقیه بر ادغام روندهای صنعت ساخت نسبت به ویرایشهای قبلی تغییر داشته و مبحث مدیریت ادعا در ضمیمهای جداگانه ارائه شده که خود میتواند دلیلی بر کم اهمیت جلوه دادن یکی از مهمترین بخشهای مدیریت ساخت باشد.
ضعف دیگر این الحاقیه زمانی است که مبانی و محدودههای دانشی بر اساس گروههای فرآیندی مدیریت پروژه ارائه شده، در صورتی که این محدودهها زمانی قابلیت درک و پیادهسازی بالاتری را دارند که بر اساس چرخه حیات پروژه ارائه گردند. موضوعی که تمایز استاندارد مدیریت ساخت ارائه شده توسط انجمن CMAA را نسبت به این الحاقیه عیان مینماید.
مبانی چون پایداری و مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) نیز مورد توجه الحاقیه قرار نگرفته، در صورتی که این دو موضوع از مهمترین مباحث در مدیریت ساخت تلقی میگردند.
- جهت مطالعه بیشتر، فایل آخرین ویرایش از الحاقیه صنعت ساخت مؤسسه مدیریت پروژه آمریکا که در سال 2016 منتشر شده است، جهت دانلود قرار داده شده است.
جایگاه این مبانی در آموزش های موسسه ACEMI
در نقشه راه جامع مؤسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور، در سطح مهارتهای سخت (کارشناسی - اجرایی) دوره ای با عنوان مدیریت پروژه بر اساس PMBOK به همراه الحاقیه ساخت ارائه شده است. وجه تمایز این دوره در موسسه ACEMI عبارت است از:
الف- آموزش جامع نسخه هفتم PMBOK
ب- آموزش جامع الحاقیه ساخت PMBOK به نام Construction Extension
ج- بررسی نکات مهم از استاندارد مدیریت ساخت CMAA برای مقایسه با PMBOK
د- بررسی نکات مهم از نسخه ششم PMBOK برای مقایسه با نسخه هفتم PMBOK
ه- یکپارچگی و Tailoring مبانی ارائه شده با دورههای مؤسسه ACEMI
به جهت آشنایی با دورهها و تاریخ برگزاری آنها میتوانید به بخش تقویم آموزشی مؤسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور مراجعه نمایید.