ارزیابی عملکرد بعد از اتمام کار از موضوعات حائز اهمیت در انجام هر فعالیتی است. پروژهها نیز از این موضوع مستثنی نبوده و باید در انتها مورد ارزیابی قرار گیرند. اگر راهنمای PMBOK را در نظر بگیریم، حوزههای مختلف دانشی برای مدیریت پروژه موفق ارائه شده است که هر کدام از آنها برای موفقیت پروژه مهم و قابل توجه هستند. در نتیجه، اگر بخواهیم عملکرد مدیریت پروژه را ارزیابی نموده و مورد اندازهگیری قرار دهیم، نیاز به مدلی داریم که هر کدام از این حوزههای دانش را نه تنها به صورت جداگانه، بلکه به صورت یکپارچه و در صنعتهای مختلف مورد ارزیابی و اندازهگیری قرار دهد.
مدل عملکرد مدیریت پروژه
با وجود اینکه اندازهگیری عملکرد مدیریت پروژه یکی از موارد ارزیابی موفقیت آمیز بودن پروژه است، اما مطالعات زیادی برای اندازهگیری این عملکرد در پروژهها، مخصوصا پروژههای ساخت انجام نشده است. اما در یکی از مطالعات خوب و محدودی که در سال 2017 توسط Demirkesen و همکاران در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است [(1)]، با در نظر گرفتن حوزههای دانش ارائه شده در PMBOK، شاخصهایی برای اندازهگیری عملکرد مدیریت پروژه مطرح شده و با استفاده از مطالعه موردی بر روی 121 پروژه صنعت ساخت، نتایج بدست آمده از این شاخصها مورد ارزیابی و آنالیز قرار گرفته است.
شکل 1. مدل مدیریت پروژه
این تحقیق در یک کار خوب، تمام مطالعات انجام شده برای مدلسازی عملکرد مدیریت پروژه را در زمینههای مختلفی گردآوری نموده تا بتواند مدل کاملی را ارائه نماید. ، این زمینهها عبارتند از:
الف- مدیریت یکپارچگی (Integration Management)
ب- مدیریت محدوده (Scope Management)
پ- مدیریت زمان (Time Management)
ت- مدیریت هزینه (Cost Management)
ث- مدیریت کیفیت (Quality Management)
ج- مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management)
چ- مدیریت ارتباطات (Communications Management)
ح- مدیریت ریسک (Risk Management)
خ- مدیریت تدارکات (Procurement Management)
د- مدیریت ذینفعان (Stakeholder Management)
ذ- مدیریت ایمنی (Safety Management)
ر- مدیریت محیط زیست (Environmental Management)
ز- مدیریت مالی (Financial Management)
ژ- مدیریت ادعا (Claim Management)
شکل 2. متغیرهای نهفته و سازنده مدل (قسمت 1)
شکل 3. متغیرهای نهفته و سازنده مدل (قسمت 2)
در این مطالعه، ارتباطات چندگانه بین حوزههای دانش نیز معرفی شده و علاوه بر اینکه شاخصها برای هر حوزه دانش مورد اندازهگیری قرار میگیرد، اندازهگیری عملکرد مدیریت پروژه به صورت یکپارچه و با توجه به رابطه موجود بین حوزههای دانشی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده در انتهای این مطالعه نشان میدهد که مدیریت یکپارچگی پروژه، مدیریت ارتباطات، مدیریت ایمنی، مدیریت ریسک، مدیریت منابع انسانی، مدیریت مالی و مدیریت هزینه تاثیر مستقیم بر روی عملکرد مدیریت پروژه دارند و مواردی مانند مدیریت زمان و محدوده دارای اثرات غیرمستقیم هستند. نتایج بدست آمده اشاره میکنند که مدیریت یکپارچگی دارای اثرات تقریبا زیادی بر روی عملکرد مدیریت پروژه میباشد. مدیریت ارتباطات و ایمنی نیز دارای اثرات مثبت و متوسطی بر روی عملکرد پروژه هستند. مدیریت منابع انسانی، مدیریت هزینه، مدیریت ریسک، مدیریت مالی نیز اگرچه تاثیرات مثبتی دارند ولی این تاثیرات بر روی عملکرد پروژه زیاد نمیباشد. اما موضوع جالب در این نتایج آنست که مدیریت کیفیت، مدیریت محیط زیست، مدیریت ذینفعان، مدیریت زمان، مدیریت دعاوی و مدیریت تدارکات آنچنان تاثیری بر روی عملکرد پروژه نمیگذارند. البته باید اذعان نمود که این مطالعه بر روی پروژههای صنعت ساخت انجام شده و در صورت تغییر مطالعه موردی و کشور مورد مطالعه، این نتایج میتوانند دستخوش تغییرات بسیاری گردند. به همین علت، توصیه میشود که این مدل کامل که برای اندازهگیری عملکرد در تمام حوزههای دانش مطرح شده در PMBOK ارائه شده است، و عملکرد پروژه را نیز از منظر موفقیتآمیز بودن پروژه اندازهگیری مینماید، در کشورمان با تغییراتی نیز در صنایع مختلف مورد مطالعه قرار گیرد. البته باید اشاره نمایم که حوزههای دانشی در نظر گرفته در این مطالعه بر اساس نسخه پنجم PMBOK است که از این منظر نیز نیازمند تغییراتی است.
- جهت مطالعه بیشتر، فایلی جهت دانلود قرار داده شده است.
جایگاه مبانی ارائه شده در آموزش های موسسه ACEMI
در نقشه راه جامع مدیریت ساخت موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور، در سطح مهارتهای سخت (کارشناسی - اجرایی و ارشد - استراتژی) و در سطح مهارتهای نرم دورههای جامعی در حوزههای مختلف دانشی مدیریت پروژه دیده شده است که همه آنها با رویکرد کاملا اجرائی در اتمام موفقیتآمیز پروژه و همچنین عملکرد موفق مدیریت پروژه نقش بسزایی خواهند داشت. همچنین به جهت آشنایی با دورهها و تاریخ برگزاری آنها میتوانید به بخش تقویم آموزشی موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور مراجعه نمایید.
دانلود جزئیات این مقاله
