لایو درس‌آموخته‌های سازمان‌های بین‌المللی مهندسی

در ابتدای گفت‌وگو دکتر علوی پور از دکتر جواد حداد درخواست کردند که به جهت آشنایی بیشتر دوستان حاضر در گفت‌وگو معرفی مختصری از خود داشته باشند. دکتر حداد در ادامه گفت‌وگو به ارائه رزومه و تجربیات خود پرداختند که در ادامه متن به این موارد خواهیم پرداخت. ایشان در مقطع لیسانس دارای مدرک مهندسی عمران بوده و همچنین در مقاطع ارشد و دکتری به تحصیل در گرایش‌های مدیریت مهندسی و حقوق بین‌الملل پرداخته‌اند.
ایشان فرمودند که شروع بحث حقوقی بنده در دنیای مهندسی از سال 76 آغاز شد که در چند پروژه بزرگ ملی مشارکت داشتم. اولین پروژه در واقع مربوط به بندر پتروشیمی پارس عسلویه و بعد از آن پروژه فاز 2 مجتمع بندری شهید رجایی در بندرعباس بود که خوشبختانه کسب تجارب در این پروژه‌ها باعث ورود بنده به یکسری از پروژه‌های صنعتی همانند صنعت آلومینیوم و فولاد شد. در پروژه فاز 2 شهید رجایی که در حال حاضر نیز به بهره‌برداری رسیده است، مجموعه‌ای از حوزه‌های کاری مختلف رخ داد و ما به‌عنوان پیمانکار عمومی در آن پروژه حضور داشتیم که البته پیمانکاران جزء نیز در این پروژه در حوزه‌های کاری مختلف مشغول به فعالیت بودند. این پروژه برای بنده بسیار جذاب بود چرا که کل پروژه با یکی از قراردادهای تیپ فیدیک کار می‌شد. زمان فعالیت بنده نیز در این پروژه به حدود سال 2007 برمی‌گردد که باعث آشنایی بنده با قراردادهای فیدیک شد. بودجه این پروژه 500 میلیون دلار بود که بسیار متفاوت‌تر از آن چیزی بود که در آن زمان تجربه کرده بودم. بعد از آشنایی با فیدیک، شروع به مطالعه و پیگیری به جهت کسب اطلاعات بیشتر و ایجاد ارتباط با فیدیک نمودم. بعد از مطالعاتی که در آن سال‌ها انجام دادم، متوجه این موضوع شدم که چه میزان ظرفیت نهفته‌ای در بحث قراردادها وجود دارد و متأسفانه کمتر توجهی به این موضوع در داخل کشور می‌شود.
در سال 2006 میلادی برای اولین‌بار در کنفرانس سالانه فیدیک که در کشور مجارستان برگزار شد، شرکت کردم و این حضور من به جهت ارتباط و علاقه بنده به عضویت در فیدیک بود. در زمان حضور در این کنفرانس متوجه شدم که در هیئت‌رئیسه فیدیک، یک فرد ایرانی نیز حضور داشته که این موضوع نشان‌دهنده آن است که در کشورمان پتانسیل‌های زیادی وجود دارد و می‌توانیم در عرصه بین‌الملل حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشیم. اما متأسفانه به دلیل ارتباط ضعیف با سازمان‌های بین‌المللی و یا حتی عدم ارتباط با این سازمان‌ها باعث شده که نتوان به شکل ممکن از این پتانسیل‌ها استفاده کافی را برد. یکی از اصلی‌ترین دلایلی که باعث شد بنده در کمیته ظرفیت‌سازی فیدیک و سایر عرصه‌های بین‌المللی حضور داشته باشم، علاقه بنده به زبان انگلیسی و یادگیری آن در سال‌های نوجوانی بود که باعث شد به‌عنوان یک ابزار قوی برای ایجاد ارتباطات عمل کند. از طرف دیگر شخصیت بنده به شکلی است که سعی می‌کنم سریع با افراد ارتباط برقرار کنم و با یافتن اشتراکات خود با سایر افراد سعی در ایجاد فعالیت‌های گوناگون در زمینه‌های مختلف خواهم داشت.
دررابطه‌با جایگاه فیدیک، همیشه به این موضوع اشاره کرده‌ام که فیدیک به حدی کافی است که حتی بانک‌های جهانی و بانک‌های چندجانبه‌ای توسعه‌ای که اصولاً بسیار محافظه‌کار عمل می‌کنند، از فیدیک در قراردادهای خود استفاده می‌کنند و فیدیک را به طور کاملی قبول دارند. علاقه فراوان بنده به قراردادهای همسان باعث شد تا کتابی در این زمینه با عنوان قراردادهای همسان را تدوین کنم. در این کتاب دو سازمان متولی تهیه و تنظیم قراردادهای همسان پروژه‌های صنعتی و عمرانی را معرفی کرده‌اند که فیدیک و بانک جهانی است. همچنین به معرفی سه سازمان از کشور انگلیس پرداخته‌ایم که عبارت‌اند از:

- Joint Contracts Tribunal (JCT)

- Chartered Institute of Building (CIOB)

- New Engineering Contract (NEC)

در ادامه این کتاب به معرفی سه سازمان نیز از کشور آمریکا پرداخته‌ایم که عبارت‌اند از:

- Associated General Contractors of America (AGC)

- American Institute of Architects (AIA)

- Engineers Joint Contract Documents Committee (EJCDC)

در بخش دیگر این کتاب نیز به قراردادهای همسان کشور ایران اشاره شده است. البته باید به این نکته اشاره کرد که بسیاری از افراد حقوق‌دان و ممیز کتاب‌های حقوقی اعتقاد دارند که در واقع در ایران چیزی تحت عنوان قرارداد همسان نداریم. متأسفانه یکی از روش‌های اشتباه که برای استفاده از قراردادهای همسان بین‌المللی مثل فیدیک در داخل کشور انجام می‌گیرد دست‌کاری این قراردادها است. باید توجه داشت که دست‌کاری قرارداد در یک‌بخشی ممکن است بخش دیگری از قرارداد را دچار مشکل کند و این موضوع می‌تواند ساختار کلی قرارداد را تغییر دهد. این نمونه از دست‌کاری‌ها متأسفانه در سازمان‌های دولتی و اجرایی کشور بسیار زیاد است.
یکی از کارهایی که به آن علاقه زیادی دارم، راه‌اندازی گرایش حقوق ساخت در مقطع ارشد دانشگاه‌های کشور است. تلاش‌هایی در این زمینه انجام داده‌ام که متأسفانه تا امروز به نتیجه‌ای نرسیدم. به دلیل اینکه گرایش حقوق ساخت، گرایش میان‌رشته‌ای محسوب می‌شود عموماً باید در دانشگاه‌هایی ایجاد شود که هر دو دانشکده فنی مهندسی و حقوق را دارا باشند. با این تعاریف دانشگاه‌های تهران، بهشتی و تربیت‌مدرس را می‌توان به‌عنوان بهترین دانشگاه‌ها برای ایجاد این رشته معرفی کرد.
کنفرانس حقوق ساخت را می‌توان به‌عنوان مرجعی برای آشنایی و پیاده‌سازی با این فرهنگ دانست. این کنفرانس برای اولین‌بار در زمستان 98 برگزار شد که خوشبختانه از زمان برگزاری کنفرانس اول و دوم با پیشرفت‌های زیادی در این زمینه روبرو بوده‌ایم. برای مثال، در کنفرانس اول حدود 40 مقاله دریافت کردیم و در کنفرانس دوم این عدد به بالای 100 مقاله رسید. از ویژگی‌های دیگر کنفرانس حقوق ساخت می‌توان به ایجاد پنل‌های بین‌المللی و اولین مسابقه ملی حقوق ساخت کشور اشاره کرد. این کنفرانس را می‌توان به‌عنوان پلی برای فرهنگ‌سازی و برقراری ارتباط میان مهندسان و حقوقدانان کشور دانست.

جایگاه مبانی ارائه شده در آموزش‌های مؤسسه ACEMI

در نقشه راه جامع مؤسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور، در سطح مهارت‌های سخت (کارشناسی - اجرایی و ارشد - استراتژی) و در سطح مهارت‌های نرم دوره‌های جامعی ارائه خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دوره ها می توانید به تقویم آموزشی موسسه مهندسی و مدیریت ساخت علوی پور مراجعه نمایید.